#6 Uitermate praktische stappen
Manon Uphoff, schrijfster
De situatie van vluchtelingen in Nederland is actueler en gecompliceerder dan ooit. We vragen hen die hebben meegewerkt aan 50 Ontmoetingen 10 jaar later, en anderen met visie, naar hun mening, analyse en oplossing…
Door: Gijs de Swarte.
Manon Uphoff: ‘Heb je geen succes dan is dat aan je zelf te danken. Ben je boven een bepaalde leeftijd en kun je niet helemaal meer mee, ga er maar mee om. Werkeloos? Dan had je maar… Zo zijn we in dit neoliberale tijdperk naar de samenleving gaan kijken. Een krankzinnige verandering heeft zich voltrokken en ik kan er niet omheen dat de manier waarop we met vluchtelingen omgaan daar een direct gevolg van is. Als je zeker van jezelf bent en overtuigd van de sociale cohesie, sta je open voor anderen en durf je wel je belangrijke waarden uit te dragen.
Statusval
‘Mijn man is hier lang geleden naartoe gekomen met de eerste groep Joegoslaven. Zelf heb ik bij het ROC in Utrecht jarenlang Nederlandse les gegeven aan vluchtelingen. Vluchtelingen zijn per definitie bereid te veranderen, dat staat voor mij wel vast. Ze kunnen niet anders ook. Maar het kost een enorme krachtsinspanning. De mensen die ik les gaf, kwamen zo uit Joegoslavië, de Oekraïne en Somalië. Dan heb je het over platgebrande dorpen, granaten, vernietiging van levens. Ik herinner me een jongen uit Somalië. Zijn opdracht van huis uit was, word arts en stuur geld. Hij kon de eerste stappen al niet zetten en het vrat aan hem. Echtpaar uit de Oekraïne, beide chirurg; zij leerde Nederlands in een handomdraai maar hij kon – het – niet. Onmogelijk. Hij werd kwaad, was verontwaardigd, hield zich vaak met moeite in maar de statusval was te groot. Hoe jonger en hoe meer geliefden om je heen, hoe meer kans, maar voor iedereen behoort het tot de moeilijkste fasen in het leven.
Nietsdoen
‘Het zou fijn zijn als we ons daarvan bewust waren, de makkelijke en grove streken overslaan en de situatie nu de aandacht geven die nodig is. En dan kom je bij enkele uitermate praktische stappen. Eén – begin meteen met taallessen. Twee – zoek uit wat mensen voor kennis en kunde hebben en laat ze instromen bij opleidingen. Mensen worden knettergek van het nietsdoen en doe je het als land niet, verspil je domweg menselijk kapitaal. Drie – kleinschalige opvang is essentieel. Tweeduizend mensen van welke afkomst dan ook in een complex naast een dorp waar tienduizend mensen wonen, is sowieso vragen om problemen. Kleinschalige opvang geeft vluchtelingen de kans tot het Nederlandse weefsel te gaan behoren. En in het verlengde daarvan, nummer vier; het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers heeft de opdracht locaties te zoeken. De criteria die ze daarbij hanteren zijn vooral praktisch. Is er plek, hoe zit het met de wegen, met gas, licht, water et cetera? De samenstelling van de wijken eromheen is secondair. Gevolg – het wordt een financiële zaak en draait vooral om de vraag, waar kost het het minst? Daardoor worden de sociale klassen in Nederland niet evenredig belast. Dat is oneerlijk en zou per nu moeten veranderen.
‘Lost dit alles op? Nee. Ik ben het met voorgaande geïnterviewden eens dat deze situatie niet alleen te maken heeft met oorlog maar ook met ongelijke verdeling van de welvaart in de wereld. Het houdt voorlopig niet op en we hebben nu dus de kans een goed fundament te leggen.’
Manon Uphoff had samen met fotograaf Jasper Zwartjes voor Open Mind twee keer een ontmoeting met Asmira Salkanovic. In 1992 vluchtte Asmira met haar toenmalige man en kind uit Bosnië naar Nederland. Inmiddels leeft Asmira met haar ‘nieuwe’ gezin al jaren gelukkig in Amsterdam en mag ze zich een succesvol ondernemer noemen. In samenwerking met vrouwen uit Bosnië maakt ze onder andere kleding waarmee ze op de Nederlandse ‘puur’ markten staat.
blog #5 ‘Knagend Schuldgevoel‘ – Loes Luca
blog #4 ‘Wilders en Hitler’ – Victor Reiner
blog #3 ‘Beschaving is stil’ – Dieuwertje Blok
blog #2 ‘Ze blijven komen’ – Allahdad Malwand
blog #1 ‘Wees een man’ – Govert de Roos
No comments